مصالح ساختمانی به مواد و مصالحی گفته می شود که در ساخت و ساز یک بنا مورد استفاده قرار می گیرد. مصالح ساختمانی از نظر جنس به دو نوع ساده و مرکب تقسیم می شوند. مصالح ساده مصالحی هستند که از یک نوع مواد اولیه تشکیل شده اند مثل کاشی، سیمان، شن، تیر آهن و سایر موارد. مصالح مرکب مصالحی هستند که از چند نوع ماده اولیه تشکیل شده اند مثل انواع ملات، تیرچه و بتن. این مصالح در ساختمان های معروفی مثل هتل ترنس آتلانتیک مورد استفاده قرار گرفته اند. بنابراین در این مقاله قصد داریم پر مصرف ترین مصالح ساختمانی را معرفی کنیم و در مورد ویژگی های هر کدام توضیح دهیم.
آجر
آجر یکی از پرمصرف ترین مصالح ساختمانی است که از گذشته های دور در ساخت و ساز انواع بناها مورد استفاده قرار می گرفته است. آجر از خاک رس تهیه می شود، به این صورت که با استفاده از این خاک گل درست می کنند و سپس آن را در قالب های مخصوصی قرار می دهند. این مرحله از تهیه آجر، خشت زنی نام دارد. پس از اینکه خشت ها کاملا خشک شدند آن را درون کوره آجر پزی قرار می دهند تا مرحله پخت آجر انجام شود. نوع کوره در کیفیت آجر بدست آمده بسیار موثر است.
آجرها به طور کلی به دو دسته رسی و آهکی تقسیم می شوند. آجر رسی با استفاده از سیلیکات های آلومینیوم و آجر آهکی با سنگدانه های ریز سیسیلی ساخته می شود. این نوع مصالح هم برای دکوراسیون داخلی ساختمان و هم برای نمای بیرونی مورد استفاده قرار می گیرند. یک نوع دیگر آجرها که جدیدترین نوع آجر هستند آجر نسوز است. از ویژگی های این آجر می توان به نمای زیبا و مقاومت بسیار بالای آن در برابر حرارت اشاره کرد. این نوع آجر برای ساخت دیوار داخلی شومینه و نما دادن به ساختمان کاربرد دارد.
بلوک سیمانی
بلوک سیمانی از دیگر مصالح ساختمانی است که با مخلوط کردن سیمان، آب، ماسه و شن ریزه با سایر سنگدانه ها به وجود می آید. بلوک سیمانی یا بلوک بتونی به دو شکل توپر و توخالی ساخته می شود. از این مصالح به صورت باربر یا غیر باربر در دیوارهای داخلی و خارجی، سقف های تیرچه بلوک، تیغه های جداکننده و … استفاده می شود. بلوک های سیمانی به انواع مختلفی چون بلوک های سبک، معمولی، اسفنجی و لیکا تقسیم می شوند.
سنگ
سنگ از دیگر مصالح ساختمانی است که برای ساخت و ساز از گذشته تاکنون مورد استفاده قرار می گیرد. از نظر ترکیب شیمیایی، سنگ ها به 3 دسته سیلیکاتی، سیلیسی و آهکی تقسیم می شوند. در طبیعت سنگ ها در انواع مختلفی چون مرمر، گرانیت، تراورتن، گابرو، کوارتزیت، دیوریت، مرمریت، چینی و ماسه سنگ وجود دارند. این سنگ ها هر کدام دارای ویژگی ها و قابلیت های خاص خود هستند. از سنگ ها در قسمت های مختلف ساختمان مثل نماکاری، راه پله، کف پوش، سینک، کانتر و … استفاده می شود.
فولاد
فولاد به عنوان یکی از مصالح ساختمانی باید از مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی برخوردار باشد تا با گذشت زمان پوسته پوسته نشود. از ویژگی های فولاد می توان به امکان اجرای دقیق، رفتار سازه ای مشخص، نسبت مناسب مقاومت به وزن، اجرای سریع سازه و اعمال ظرافت های معماری اشاره کرد. برای ساخت فولاد از روش های کوره باز، کوره برقی، روش خلاء و دمیدن اکسیژن استفاده می شود.
ملات
ملات یکی دیگر از مصالحی است که در ساخت بناهای مختلفی چون هتل ترنس آتلانتیک استفاده شده است. ملات حالت چسبناک و خمیری دارد به همین دلیل برای چسباندن مصالح روی هم کاربرد دارد. ملات ها دارای انواع مختلفی چون ملات گچ، ملات گل و کاهگل، ملات ماسه و سیمان، ملات سیمان و آهک پوزولانی، ملات سیمان بنایی، ملات گل و آهک و ملات ماسه، سیمان و آهک هستند.
گچ
گچ از طریق آسیاب کردن سنگ گچ به دست می آید. از پودر گچ در موارد گوناگونی مثل سرامیک سازی، کاشی کاری، گچ بری، اندودکاری، ساخت قطعات پیش ساخته و صنعت سیمان استفاده می شود. گچ به عنوان یکی از مصالح ساختمانی از مزایا و معایبی برخوردار است. از مزایای این ماده می توان به مقاومت بالای آن در برابر آتش سوزی و انتقال کمتر سر و صدا به بیرون از محیط، اشاره کرد. از معایب آن هم می توان به کثیف شدن آن و مقاومت نه چندان بالا در برابر آب اشاره کرد.
سیمان
سیمان از دیگر مصالح ساختمانی، به صورت پودر ریز است که می توان آن را با آب ترکیب کرد. این ماده وقتی با آب ترکیب می شود ابتدا حالت چسبناک به خود گرفته و پس از گذشت مدت زمانی، سفت و محکم می شود. در صورتی که جنس دانه های سیمان ریز باشد استحکام و اثرگذاری سیمان بیشتر خواهد بود. سیمان دارای انواع مختلفی چون سیمان نسوز، سیمان بنایی، سیمان سفید، سیمان رنگی، سیمان ضد آب، سیمان سرباره ای ضد سولفات، سیمان پوزولانی و سیمان پرتلند است. سیمان پرتلند یکی از پرکاربردترین انواع سیمان است که برای ساخت قسمت های مختلف از آن استفاده می شود. هتل ترنس آتلانتیک از جمله هتل هایی است که در ساخت قسمت های مختلف آن از سیمان با کیفیت استفاده شده است.