سیمان
در تعریفی از سیمان آمده است به طور کلی به هر مادهای که خاصیت چسبانندگی داشته باشد و بتواند مواد را به یکدیگر بچسباند، سیمان گفته میشود. چسبانندهها در صنعت ساختمان بیشتر جهت چسباندن سنگدانهها، قطعات بزرگتر سنگی، آجرها و … به یکدیگر به کار میروند.
طبیعتاً اولین ماده سیمانی که به استخدام بشر درآمد، گل بود که هنوز هم بقایای ساختمانهای گلی در مناطق کویری قابل مشاهده است. در طول سالیان مختلف، مواد گوناگونی به عنوان سیمان به کار رفت و امروزه چسبانندههای بسیار متنوعی شامل انواع ملاتهای سیمانی، ملاتهای گچی، چسبهای پلیمری و… در دست است.
امروزه عمده ترین سیمانی که مورد استفاده قرار میگیرد، سیمان پرتلند میباشد که به طور مشروح در ادامه مورد بحث قرار میگیرد.
تاریخچه سیمان پرتلند
یکی از مهمترین مشکلات سیمان گلی (اولین نوع سیمان مورد استفاده در گذشته)، عدم مقاومت در برابر آب بود. این مهم بشر را بر آن داشت تا تحقیقات گوناگونی جهت دسترسی به سیمان ضد آب انجام دهد و نتیجه این تحقیقات ، کشف سیمانی به نام ساروج بود.
ساروج ترکیبی است از آهک، خاکستر، ماسه، خاک رس و لویی که در مقایسه با گل در برابر رطوبت مقاوم است. در ایران باستان از ساروج برای ساختن آب انبارها، آبگیرها و سایر سازههایی که میبایست خاصیت آببندی میداشتند استفاده میشد. امروزه با ابداع سیمان پرتلند، مصرف ساروج تقریباً متوقف شده است.
بهترین سیمان وقتی بدست میآید که در مخلوط آن از سنگ آهک و خاک رس استفاده شود. در سال ۱۸۲۴، ژوزف آسپدین به این نتیجه رسید که جهت بدست آوردن سیمانی مناسب، مخلوط سنگ آهک و خاک رس باید حرارت داده شود و بالاخره در سال ۱۸۴۵، آیزاک جانسون سیمان پرتلند را به صورتی که امروزه شناخته میشود، به نام خود ثبت کرد.