پی یا فونداسیون ساختمان بخش مهمی از هر سازه است که برای پایداری ساختمان، از انواع میلگرد در محورهای طولی و عرضی آن استفاده می‌شود. محاسبه میلگرد مورد استفاده در فونداسیون ساختمان به عوامل مختلفی همچون نوع خاک، متراژ سازه، تعداد طبقات ساختمان، مقدار بار وارد شده به سازه، لیست قیمت میلگرد و … نیز وابسته است. در نتیجه، علاوه‌بر توجه به توصیه می‌کنیم تا در ادامه با نحوه محاسبه تعداد میلگرد مورد نیاز برای ساختمان همراه ما باشید.
فونداسیون چیست؟
پیش از اطلاع از نحوه محاسبه میلگرد مورد استفاده در فونداسیون، آشنایی با مفهوم فونداسیون موردی است که باید به آن اشاره کنیم.
فونداسیون (Foundation) یا پی ساختمانی، به پایین‌ترین قسمت ساختمان گفته می‌شود که وظیفه آن انتقال بارهای وارده از قسمت‌های بالایی سازه همچون ستون و سقف به زمین است. برای ساخت فونداسیون ساختمان، مصالح مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که انواع میلگرد و بتن از جمله مهم‌ترین آن‌ها هستند.
انواع فونداسیون در ساخت ساختمان
در اجرای فونداسیون و پی ساختمان با استفاده از بتن و میلگردهایی همچون میلگرد نیشابور، فونداسیون قابل اجرا است.
❗ نکته: به ترکیب بتن و میلگرد، بتن آرمه یا بتن مسلح می‌گویند.
برای ساخت بتن آرمه، استفاده از میلگردهای استاندارد و باکیفیت، شرطی الزامی است. برای استفاده از میلگردهای باکیفیتی همچون نیشابور که به آن اشاره هم کردیم، قیمت بهروز آن‌ها موردی است که در هزینه نهایی اجرای فونداسیون تاثیر قابل توجهی دارد. برای دریافت قیمت روز میلگرد نیشابور و آخرین لیست قیمت‌ها از مرجعی معتبر، پیشنهاد ما به شما آهنرسان است که با ارائه قیمت‌هایی رقابتی شرایطی مثبت را برای شما ایجاد کرده است.
انواع فونداسیون در ساخت ساختمان هم به اختصار عبارتند از:
- فونداسیون سطحی
🔅 مثال: منفرد، مرکب، نواری (یک‌طرفه یا دوطرفه)، گسترده، تیر روی زمین، باسکولی
- فونداسیون عمیق
🔅 مثال: شمع، سرشمع
- دیوارهای حائل
🔅 مثال: طره‌ای، پشت‌بنددار
نحوه محاسبه میلگرد فونداسیون
در محاسبه میلگرد مورد استفاده برای اجرای فونداسیون، فرقی ندارد که سازه مورد نظرتان یک طبقه باشد یا چند طبقه؛ چراکه پی‌ریزی آن‌ها به یک شکل انجام می‌شود و برای چنین منظوری از میلگردها در حالات طولی، عرضی و تقویتی استفاده می‌شود. در نهایت هم، محاسبه میلگرد مورد نیاز برای فونداسیون ساختمان بر اساس همین سه حالت انجام می‌شود.
محاسبه مقدار میلگرد طولی فونداسیون
میلگردهای طولی در طول محور پی قابل اجرا هستند. این میلگردها در ردیف‌های بالا و پایین فونداسیون قرار می‌گیرند و عواملی همچون نوع میلگرد و قیمت آن، در محاسبه مقدار میلگرد طولی برای اجرای فونداسیون تاثیرگذار هستند. میلگرد بناب، یکی از انواع میلگردهای کاربردی برای این مورد است که با توجه به نوع پروژه از جهت مسکونی، تجاری یا صنعتی در سایزهای مختلفی همچون سایز 16 مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای اطلاع از قیمت میلگرد 16 ظفر بناب، مشاهده لیست قیمت میلگرد 16 بناب آهنرسان را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
ضمناً استفاده از میلگرد طولی در فونداسیون نیازمند اطلاع از دو مفهوم، تحت عنوان کاور و خم میلگرد است. کاور، به مقدار فاصله میلگرد از قسمت خارجی بتن برای جلوگیری از زنگ زدن و خوردگی میلگرد در حین اجرا گفته می‌شود و خم میلگرد هم، به‌منظور جای‌گیری راحت‌تر میلگردهای طولی و عرضی در ناحیه دو سر میلگرد اجرا می‌شود.
راه محاسبه طول میلگرد در فونداسیون به طریق زیر است:
(2 * طول کاور) – (2 * طول خم) + طول محور = طول میلگرد
اما دانستن فرمول محاسبه طول میلکرد در فونداسیون چه کاربردی دارد؟ به‌عنوان مثال، اگر طول محور 15 متر، خم فونداسیون 20 سانتی‌متر و کاور فونداسیون 10 سانتی‌متر باشد، طول میلگرد برابر با 15.20متر خواهد بود.
حالا برای محاسبه کل طول میلگرد مورد استفاده در فونداسیون، باید دید که چه تعداد میلگرد در بالا و پایین فونداسیون قرار گرفته است. حاصل‌ضرب 15.20 در تعداد کل میلگردهای طولی استفاده شده، مقدار طول میلگرد برای فونداسیون در این حالت را مشخص خواهد کرد.
❗ نکته: این محاسبات باید برای تمام محورها انجام شود.
با مشخص شدن طول و در نظر گرفتن سایز میلگرد مورد استفاده، از طریق جدول وزن و جدول اشتال میلگرد، وزن آن قابل تشخیص است و در نتیجه قیمت تمام شده آن به‌دست می‌آید. البته که قیمت تمام شده هم به قیمت میلگرد مورد استفاده در پروژه بستگی دارد. به‌طور مثال اگر پروژه شما در مشهد باشد، قیمت میلگرد در مشهد مهم‌ترین موردی است که بر قیمت تمام شده اجرای فونداسیون تاثیر می‌گذارد.
محاسبه مقدار میلگرد عرضی فونداسیون
علاوه‌بر محاسبه مقدار میلگرد طولی مورد نیاز برای فونداسیون، میلگرد عرضی و مقدار آن جهت اجرای فونداسیون مورد مهم دیگری است که باید به آن توجه داشته باشیم. برای محاسبه عرض میلگرد در فونداسیون نیز مطابق محاسبه طول میلگرد عمل می‌شود؛ با این تفاوت که به‌جای طول محور، عرض محور قرار خواهد گرفت و عرض کاور نیز جایگزین طول کاور در فرمول مربوطه خواهد شد.
(2 * عرض کاور) – (2 * طول خم) + عرض محور = عرض میلگرد
به‌عنوان مثال، اگر عرض محور 7 متر، خم فونداسیون 10 سانتی‌متر و عرض کاور فونداسیون 5 سانتی‌متر باشد، طول میلگرد برابر با 7.10 متر خواهد بود.
محاسبه مقدار میلگرد تقویتی فونداسیون
برای محاسبه مقدار میلگردهای تقویتی در فونداسیون، نیاز است تا طول میلگرد را در تعداد و وزن واحد طول میلگرد ضرب کنیم. اما روشی بهتر و ساده‌تر هم وجود دارد؛ بدین صورت که می‌توانید برای به‌دست آوردن این مقدار، از فرم ریزمتره استفاده کنید. این فرم که به جدول ریزمتره هم معروف است، با وارد کردن مقدار طول و عرض در ستون‌های مشخص شده و ضرب آن در مقدار ارتفاع هر طبقه، مقدار ستون‌های دیگر جدول به دست می‌آید.
برای تهیه میلگرد تقویتی جهت اجرای فونداسیون، میلگرد بستر یکی از بهترین انواع میلگرد است که در فونداسیون دیوارها کاربرد قابل توجهی دارد. اگر پروژه شما در شهر مشهد باشد و قصد تهیه این نوع میلگرد را داشته باشید، تنها کافی است برای مشاهده قیمت میلگرد بستر در مشهد و خرید آن به آهنرسان اطمینان کنید. آهنرسان این میلگرد را با بهترین قیمت و در کوتاه‌ترین زمان ممکن در اختیار شما قرار خواهد داد.
عوامل موثر در محاسبه مقدار میلگرد
عوامل مختلفی در محاسبه مقدار میلگرد مورد نیاز برای ساخت‌وساز و اجرای فونداسیون تاثیرگذار هستند. این عوامل به اختصار عبارتند از:
✔ نوع ساختمان
✔ نوع خاک
✔ نوع سقف
✔ ارتفاع سقف
✔ فاصله بین ستون‌ها
در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت و نکات مربوط به هر کدام را خواهیم گفت. مسئله مهم این است که عدم توجه به این موارد می‌تواند برای استفاده از میلگرد و ساخت‌وساز، برای شما گران تمام شود.
تاثیر نوع ساختمان در محاسبه مقدار میلگرد
معمولاً ساختمان‌هایی که از جهت ساختار و طراحی پیچیده‌تر هستند، علاوه‌بر اینکه استحکام کمتری در برابر زلزله دارند، از تعداد میلگرد بیشتری هم برای ساخت آن‌ها استفاده می‌شود. بنابراین برای سازه‌های سنگین با پیچیدگی بیشتر، فونداسیون قوی‌تری نیاز است. به‌عنوان مثال می‌توانیم به طراحی یک سازه با طبقات مشابه به هم یا یک ویلای دوبلکس که نوعی سازه‌ی نامنظم است اشاره کنیم.
نوع خاک و تاثیر آن بر مقدار میلگرد
در صورتی که خاک منطقه مورد نظرتان جهت ساخت‌وساز مقاوت کافی نداشته باشد یا اینکه نوع خاک متناسب با ساخت‌وساز نباشد، با نشست زمین روبه‌رو خواهید شد که به‌عنوان پدیده‌ای بسیار مخرب و تهدیدکننده به حساب می‌آید. از طرفی برای ساخت ساختمان‌هایی که خاک منطقه آن دارای نشست مجاز است، هرچه از میلگرد بیشتری استفاده شود، ضعف مقاومت خاک هم بیشتر جبران خواهد شد.
❗ نکته: تعیین حد مجاز بودن نشست خاک باید توسط مهندسان انجام شود.
به‌طور مثال جنس خاک در مناطق شرقی ایران که دارای آب‌وهوایی غالباً گرم، سرد و خشک است، نیاز است تا از میلگردهایی که الزامات طراحی در این مناطق را تأمین می‌کنند، استفاده شود.
تاثیر نوع سقف در محاسبه مقدار میلگرد
با توجه به میزان مقاومت متفاوت سقف‌ها در برابر تنش‌ها و زمین‌لرزه، برای ساخت سقف‌هایی همچون سقف دال بتنی یا وافل در مقایسه با دیگر سقف‌ها همانند تیرچه بلوک، مقدار میلگرد بیشتری نیاز است. چراکه مقاومت سقف دال بتنی و وافل نسبت به تیرچه بلوک کمتر است.
🔅 به جدول زیر توجه کنید.
نوع سقف | میلگرد مورد نیاز بر حسب(Kg) در هر متر مربع |
تیرچه بلوک | 5 تا 7 |
سقف وافل و کامپوزیتی | 8 تا 12 |
سقف دال بتنی | 10 تا 16 |
تاثیر ارتفاع سقف در مقدار میلگرد
مورد بعدی که در محاسبه مقدار میلگرد مورد استفاده در ساخت ساختمان و اجرای فونداسیون تاثیر دارد، ارتفاع سقف در هر طبقه برای ساختمان‌های چندطبقه است. تاثیر این مورد به این صورت است که هرچه ارتفاع سقف افزایش پیدا کند، به همان تناسب مقدار میلگرد مورد استفاده در پروژه هم در واحد حجمی افزایش پیدا می‌کند.
فاصله ستون‌ها و تاثیر آن بر مقدار میلگرد
احتمالاً نام دهانه به گوش شما هم خورده است. به فاصله بین ستون‌ها در یک ساختمان دهانه می‌گویند که تاثیر قابل توجهی بر استفاده از میلگرد در ساختمان و اجرای فونداسیون دارد. هرچه فاصله بین ستون‌ها بیشتر باشد، مقدار میلگرد مصرفی برای ساخت ساختمان و فونداسیون هم افزایش پیدا می‌کند. به‌طور مثال برای سازه‌هایی با دهانه‌های 10 تا 12 متری، حدود 2 تا 4 کیلوگرم میلگرد نیاز است.
جدا از تمامی این موارد که بر اجرای فونداسیون اثرگذار هستند، نوع میلگرد و کیفیت آن هم بسیار مهم است. همانطور هم که اشاره کردیم، میلگرد بناب یکی از انواع میلگردهای موجود در بازار است که از کیفیت خوبی برخوردار است و می‌توانید برای اجرای فونداسیونی ایمن از این میلگرد استفاده کنید. قیمت میلگرد بناب هم یکی از مهم‌ترین مواردی است که در خرید این میلگرد نقش مهمی دارد و می‌توانید برای مشاهده قیمت بهروز میلگرد ظفر بناب به آهنرسان مراجعه کنید.
کلام پایانی
به‌طورکلی برای محاسبه میلگرد مورد استفاده در فونداسیون ساختمان، باید به میلگردهای درگیر در دیگر بخش‌های ساختمان همچون دیوارها، ستون‌ها و غیره نیز توجه داشت. اجرای فونداسیون با کمترین قیمت و بهترین کیفیت تنها با اطلاع دقیق از انواع میلگرد، ویژگی‌ها و خصوصیات‌شان امکان‌پذیر است. بنابراین پیشهاد ما در سهند سازه بتن، مراجعه به آهنرسان است که با بیش از سه دهه تجربه در فروش انواع میلگرد آماده ارائه خدماتی به‌صرفه و نوین به مشتریان است.