در دنیای امروز برای ساخت سقف ساختمان از سیستم‌های متفاوتی استفاده می‌شود، باتوجه‌به افزایش حداکثری ایمنی ساختمان در برابر حوادث طبیعی مهندسان، معماران و ساختمان‌سازان سعی در استفاده از سیستم‌های سقفی سبک برای اجرای سقف ساختمان دارند. این سیستم‌ها بار اضافه و مرده بر سازه وارد نکرده و با وزن سبکی که دارند، خطرات بلایای طبیعی را کاهش خواهند داد. سقف وافل که برای کاهش بار مرده بر روی سازه، مورداستفاده قرار می‌گیرد می‌تواند نمایی زیبا به ساختمان ببخشد و هزینه‌های اضافی را کاهش دهد. در یک نگاه کلی به سقف وافل متوجه می‌شویم که از نظر هزینه بهینه بوده و بنا به دلایلی مانند افزایش ایمنی، مصرف کمتر مصالح، بتن، سهولت در اجرای سقف و غیره، از محبوبیت زیادی برخوردار است.
سقف وافل از جمله ترکیب‌های سقفی دال بتنی است که در اجرای آن از قالب‌های توخالی در ابعاد مختلف استفاده می‌شود. قالب‌های مورداستفاده در سقف وافل، غیرپایدار هستند و بعد از اجرای سقف، می‌توان آنها را جدا کرد و این جداکردن و ماندگار نبودن، خود دلیلی است که باعث می‌شود بعد اتمام کار نمای مشاهده شده، بسیار زیبا به نظر آید. تزیینات سقف وافل یکی از تخصص‌هایی است که در حوزه معماری سازه بررسی خواهد شد و ازآنجایی‌که مسئله مهمی در خروجی کار می‌باشد در این مقاله قصد داریم تا به اجرای تزیینات سقف وافل بپردازیم.
ویژگی های قالب وافل
یکی از ویژگی‌های قالب وافل آن است که پس از اتمام عمر مفید این قالب‌ها قابل‌بازیافت می‌باشند، قالب وافل را می‌توان پس از عملیات بتن‌ریزی سقف از بتن جدا کرد و مجدداً در پروژه‌های ساختمانی دیگر مورداستفاده قرار داد.
استفاده از این قالب‌های کامپوزیتی باعث افزایش استحکام و دوام سقف وافل و سبک‌تر شدن سازه می‌شود که باعث می‌شود ساختمان در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله ایمن‌تر شود. این قالب‌ها امکان حذف بلوک‌های سقف از ساختمان را فراهم می‌کنند که این مسئله دلیلی برای سبک‌سازی سازه است.
زیرسازی سقف وافل
اجرای سقف وافل بسیار راحت‌تر از سقف‌های بتنی است، زیرسازی این نوع سقف شبیه سقف تیرچه بلوک است و زیرسازی با ابزارهایی مانند قوطی فلزی، لوله داربست، چوب و چهار دستگاه تراش و سایر متعلقات نیز قابل‌انجام است. طراحی قالب‌های وافل به‌گونه‌ای است که می‌توان تیرها را در مکان خود اجرا کرد.
با استفاده از این روش زیرسازی سقف وافل می‌توان تیرهای دوتایی را حذف کرد که باعث کاهش وزن بتن و سبک‌شدن سازه می‌شود. با اجرای تیر در محل، نیازی به جابه‌جایی تیر در تیرهای اصلی در هنگام بستن آرماتور تیر نبوده و زمانی که تیرها در جای خود اجرا می‌شوند، ارتباط بین صلبیت سقف و بتن به‌طور مناسبی رعایت می‌شود که باعث کاهش لرزش سقف در حین کار خواهد شد.
مزایای اجرای سقف وافل
از مزایای اجرای سقف وافل می‌توان به موارد مختلفی اشاره کرد به عنوان مثال:
- با این نوع سقف می‌توان تأسیسات را از پشت‌بام عبور داد که باعث کاهش ضخامت کف‌پوش و کاهش هزینه‌های ساخت و سبک‌شدن سازه می‌شود. قالب‌های وافل یکی از بادوام‌ترین قالب‌ها برای سقف است که امکان استفاده مجدد از قالب‌ها و کاهش هزینه‌ها را به شما می‌دهد
- قالب‌های وافل برای جداشدن از بتن نیازی به روان‌کاری و روغن‌کاری ندارند و تا زمان باز شدن قالب می‌توان از فرآوری بتن اطمینان حاصل کرد. سقف‌های وافل سقف‌هایی با وزن سبک هستند و وزن کم آنها باعث لرزش کم و کاهش میزان انتقال می‌شود. سقفی که با استفاده از سیستم وافل ساخته شده است، بر روی یک دال صاف ده‌سانتی متر قرار دارد.
- اجرای سقف وافل به‌صورت تیرآهن است که بدون استفاده از بلوک سقف انجام می‌شود و بتن‌ریزی سقف و تیرآهن به‌صورت یکپارچه انجام می‌شود. بتن‌ریزی در سیستم وافل در مقایسه با سیستم‌های سقف کوبیاکس و یوبوت به‌صورت یکپارچه و بدون استفاده از هیچ نوع روان‌کننده انجام می‌شود
ایده برای تزیینات سقف وافل
اجرای تزیینات سقف وافل، جذابیت مخصوص به خود را دارد و ظاهری ایجاد می‌کند که آن را از سایر سبک‌های موجود برای اجرای سقف متفاوت کرده است. روش‌های مختلف و متفاوتی که می‌توان استفاده کرد و زیبایی بیشتری در سقف ایجاد نمود در موارد زیر قابل‌بیان هستند:
- روش‌های مختلف نورپردازی در هر یک از مربع‌های ایجاد شده در تزیینات سقف وافل، می‌تواند یکی از عوامل ایجادکننده زیبایی بیش از حد آن شود.
- استفاده خلاقانه از وسایل تزئینی در سقف خود می‌تواند باعث زیبایی بیشتر این سقف شود. فرضاً می‌توان در سقف لامپ‌هایی با نورهای مختلف تعبیه کرد و از نورپردازی که توسط این لامپ‌های ایجاد می‌شود، نهایت استفاده را برد.
- اجرا و به‌کارگیری هم‌زمان گچ‌بری‌ها به همراه لامپ‌های رنگی در سقف می‌تواند عاملی شود که ظاهر سقف وافل را جذاب‌تر کند.
- می‌توان مربع‌هایی که قالب وافل ایجاد کرده را رنگ‌آمیزی و نمای ظاهری را چشم‌نوازتر کرد.
شرایط لازم برای اجرای تزیینات سقف وافل به‌صورت اکسپوز
با اجرای سقف به‌صورت وافل، علاوه بر ایجاد نمایی زیبا، می‌توان در هزینه‌ها نیز به مقدار قابل‌توجهی صرفه‌جویی انجام داد و به همین دلیل سقف وافل جزو یکی از بهترین سبک‌های سقفی موجود در صنعت ساختمان، به‌حساب می‌آید. برای رسیدن به این هدف، باید در هنگام اجرای سقف، شرایطی فراهم شود تا بتوان از مزیت‌های این سقف ، نهایت استفاده را در زمینه زیباسازی برد. از جمله نکاتی که باید در هنگام اجرای سقف رعایت شود می‌توان به نکته‌های زیر اشاره کرد:
- درصورتی‌که پیمانکاری بخواهد از سقف وافل به‌صورت اکسپوز استفاده کند و سقف را تزئین کند باید به نحوه‌ی اجرای سقف در حین اجرا، توجه و دقت زیادی داشته باشد. نکته‌ای که در اینجا بسیار اهمیت دارد آن است که سقف باید کاملاً منظم و صاف باشد.
- تمام تمهیداتی که برای اجرای تزیینات در سقف لازم است مانند محلی قرارگیری لوله‌ها و لامپ‌ها باید از قبل، برنامه‌ریزی شده و در سقف اعمال شوند. بعد از قراردادن قالب‌ها، بتن‌ریزی و نهایتاً خارج‌کردن آنها، نمی‌توان هیچ تغییری را اعمال کردبرای اجرای سقف به‌صورت اکسپوز، بهتر است که از تیر آویز استفاده نشود تا سقف کاملاً یک‌دست و صاف باشد. در حین اجرا به این نکته توجه داشته باشید که تیر آویز از هیچ نقطه‌ای از سقف نباید بیرون‌زده باشد و یا بیرون‌زدگی، بسیار کم باشد تا نمایی که از کلیت سقف به دست می‌دهد را خراب نکرده و بتوان از نمای ایجاد شده به‌صورت کامل بهره‌برداری کرد.
- در هنگام اجرا باید به کیفیت بتن مورداستفاده دقت فراوانی داشت. مثلاً استفاده از بتن کرمو و در رفتن قالب‌ها در حین اجرای کار، از مواردی هستند که مانع از اجرای سقف به بهترین شکل ممکن خواهد شد.
چگونگی اجرای تزیینات سقف وافل
اجرای تزئینات سقف وافل، ظاهری منحصربه‌فرد ایجاد می‌کند که همین دلیل باعث شده این سقف نسبت به سایر سبک‌ها و اسکلت‌های بتنی بهتر و متفاوت‌تر باشد. روش‌های مختلف و متفاوتی هستند که می‌توان با استفاده‌کردن از آنها زیبایی بیشتری در سقف ایجاد کرد.
یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث می‌شود اجرای سقف وافل به بهترین شکل انجام شود، استفاده از قالب‌هایی است که بتواند نظم بیشتری ایجاد کند. یکی از انواع قالب‌های سقف وافل، قالب وافل قفل‌دار است که می‌تواند برای رسیدن به نظم و افزایش کیفیت اجرا، کمک قابل‌توجهی کند. این قالب‌ها از پیشرفته‌ترین و به‌روزترین قالب‌هایی که برای اجرای سقف وافل استفاده می‌شود و بهترین پیشنهاد مهندسان برای نمای اکسپوز سقف وافل محسوب می‌شوند. از جمله مشخصاتی که این قالب داشته و باعث رسیدن به یک سقف ایده‌آل می‌شود موارد زیر است:
- این قالب به وسیلة دستگیره یا پین‌هایی که دارد در کنار یکدیگر به‌صورت فیکس و کاملاً ثابت قرار می‌گیرند. این ثبات، به ایجاد یک سقف منظم و یک‌دست کمک می‌کند و کیفیت اجرای سقف وافل به‌صورت اکسپوز را بالا می‌برد. از یک‌دستی و نظم ایجاد شده می‌توان برای اکسپوز و تزئین سقف به‌خوبی بهره برد.
- هنگام ریختن بتن، قالب‌ها از جای خود حرکت نکرده و به‌هم‌ریختگی و بی‌نظمی در کار مشاهده نخواهد شد.
- هم‌راستایی و گونیا شدن در حین انجام کار، از دیگر مشخصاتی است که این قالب فراهم می‌کند.
- جمع‌بندی
قالب‌های وافل، به‌خوبی می‌توانند کیفیت کار را در حد بسیار عالی بالا ببرند و نتیجه‌ی کار را بسیار چشم نواز و جذاب کنند. تمام ویژگی‌هایی که در فوق به آن اشاره شد، باعث می‌شود که از سقف وافلی که بدین صورت ایجاد شده، بتوان به‌صورت اکسپوز نیز استفاده کرد؛ در این مقاله به ویژگی‌های سقف وافل و نحوه اجرای تزئینات آن پرداختیم.